185
Dagen in de wijdewereld
Rio, een wereldstad
We hebben besloten tien dagen in Rio de Janeiro te blijven. Het is een
wereldstad met veel bezienswaardigheden. Het grote Jezusbeeld, Copacabana,
Sugar Loaf, Macarana stadion en veel meer. Ook hebben we een ontmoeting
met Nanko van Buuren en Anne Keuning. Zij werken al vijftien jaar in de
sloppenwijken van deze stad met 26 miljoen inwoners.
We komen aan na een busrit van twintig uur vanuit Salvador. Een taxi
brengt ons naar een van de vele hotels vlakbij het Copacabana strand.
Zwitserse vrienden uit Bolivia hebben ons via e-mail een leuk hotel getipt.
Het is een hotel met veel backpakkers van verschillende nationaliteiten.
Wij betrekken een appartement met een eigen keuken en douche. Het hotel
ligt op vijf minuten afstand van het strand.
Swingen in een sambaschool
Vanuit het hotel worden allerlei tripjes geregeld. Openbaar vervoer in
Rio is goed te doen, maar met een busje van het hotel is het veiliger en
vooral makkelijk. Vrijdagavond 23.30 uur vertrekken we naar een
sambaschool. Het is een belangrijk moment in het jaar, want de mensen van
de wijk moeten een keuze maken uit drie sambaliederen. Welk lied gaan ze
spelen op het carnaval van 2003? We komen binnen in een grote hal.
Eigenlijk begint het feest al voor de sambaschool, waar de grote
vrachtwagens met muziekinstallaties staan opgesteld. In de hal staan de
mensen opgepropt bij de bierverkopers. Op een balkon staat de band.
Linksboven een klein groepje met de zangers. Achterin zo'n 40 trommelaars.
Jonge en oude mannen met kleine handtrommeltjes. In het midden van de zaal
staat de dirigent. De muziek speelt al en zal nooit stoppen die avond. De
mensen weten van geen ophouden. Jong en oud staat op de dansvloer. Er
worden briefjes uitgedeeld, zodat iedereen kan meezingen
met de liederen. Om al het vocht dat we verliezen in vorm van zweet aan te
vullen, nemen wij ook een aantal koude biertjes. Rond 4.30 uur is het
feest nog niet afgelopen, maar onze gids roept ons. Met zere heupen van
het dansen verlaten wij de feestende menigte.
Ontmoeting met Anne en Nanko
Op zondagavond hebben we met Nanko en Anne afgesproken. Ze pikken ons
op van een terrasje in Copacabana. We gaan gezellig wat eten. Nanko zijn
pleegzoon en enkele vrienden komen ook. In de churrascaria (barbeque
restaurant) doen we ons tegoed aan veel vlees. De mannen met de lange
spiezen lopen af en aan. We maken afspraken voor een bezoekje aan de
projecten die zij opgezet hebben in de favela's (sloppenwijken).
Vigario Geral
IBISS (de stichting opgericht door Nanko) probeert met de projecten de
levensomstandigheden in de armste wijken te verbeteren. Nanko neemt
ons mee naar Vigario Geral. Dit is een van de gezelligste, maar ook
geweldadigste wijken. Hier is Nanko zijn werk vijftien jaar geleden
begonnen. We parkeren de grote 4x4 aan de rand van de wijk. Via een
loopbrug over de grote weg komen we de wijk binnen. We krijgen een
rondleiding langs een medische post, een wijkcentrum en we belanden in een
klein straatje bij een soort kroegje. Al snel staat het eerste biertje
voor onze neus. Het zijn trouwens niet golfplaten hutjes wat we zien. De
mensen wonen in bouwsels die toch aardig op huisjes lijken. Er is de
laatste jaren veel gebouwd. Op dit moment is men bezig een brede weg in de
wijk aan te leggen (verbinding met het openbare wegennet). Ook de
riolering in de wijk wordt verbeterd. Speerpunt in de activiteiten van
IBISS is het voorkomen dat jonge kinderen voor drugsbaronnen gaan werken.
In de wijk heersen de wetten van een drugskartel. Het is een maatschappij
op zich. De jonge kinderen lopen met automatische geweren rond om de wijk
te beschermen tegen andere bendes of de politie. In 1994 is de politie met
een soort razzia de wijk ingestormd en heeft dertig jonge mensen gedood.
Een monument van de kogelhulzen herinnert hier nog aan. Samen met de
jongens en Nanko drinken we een aantal biertjes. We gaan nog even langs
Nanko zijn pleegzoon en moeder. Ook daar worden we hartelijk ontvangen met
een biertje en een stuk vlees. We eindigen op het voetbalveld in het
midden van de wijk. Nanko brengt ons rond 23.30 uur terug naar ons hotel
in Copacabana.
Het bezoek aan deze wijk was ronduit gezellig, maar heeft ook een enorme
indruk op ons gemaakt. Met Nanko bij ons was het veilig. De mensen waren
blij hem te zien en ook aardig tegen ons. Ze lachen veel, ondanks hun vaak
miserabele leven.
Met Anne op pad
De volgende dag gaan we met Anne naar een dagopvang voor jonge
kinderen. Door deze opvang is het mogelijk dat moeders en vaders uit
favela's kunnen werken. Ook is er een goede controle op de gezondheid van
de kinderen.
IBISS heeft veel projecten in de verschillende wijken. Voor ons was het
indrukwekkend te zien dat mensen van deze stichting zich zo inzetten voor
de verbetering van het welzijn van de favela's in Rio.
Copacabana
Het beeld van Copacabana is in contrast met de indrukken die we hebben
opgedaan in de favela's. Ons hotel is omringd met appartementen waar veel
rijke Brazilianen wonen. Veelal oudere mensen die hun veel te dikke
poedels uitlaten langs de boulevard. In de winkelstraten de schreeuwende
reclames van grote wereldmerken. Op het strand zien we veel uiterlijk
vertoon. Mooie mensen die in de zon staan te bruinen. Meisjes, oudere
vrouwen en alles wat daar tussen in zit met veel te kleine bikini's.
Aan de Copacabana boulevard is de discotheek 'Help' gelegen. Hier en op de
terrasjes rondom deze commerciele inrichting zie je vooral dronken
toeristen en prostituees. Wij hebben een avondje de mensen hier
geobserveerd. De vele vrouwen in rijen opgesteld rondom de terrasjes
lonkend naar de toeristen op het terras. Net als in Fortaleza proberen
deze arme vrouwen hun geld te verdienen. Het is overigens moeilijk de
prostituees te onderscheiden, omdat veel Braziliaanse vrouwen schaars
gekleed gaan.
Braziliaans voetbal
Op woensdagavond gaan we naar een voetbalwedstrijd. Twee clubs uit Rio
nemen het tegen elkaar op. Flamengo tegen Vasco Da Gama. Het stadion is
bijna vol. Macarana stadion heeft een capaciteit van zo'n 110.000
toeschouwers. Er zijn stoeltjes, maar niemand zit. De Brazilianen zijn
temperamentvol en staan te joelen, tieren en schelden op scheidsrechter of
tegenstander. Veel vlaggen en vaandels in de kleuren van de club. De
wedstrijd eindigt in een 2-1 overwinning voor Vasco. Voor ons was het een
geweldige belevenis. Een paar dagen later ben ik naar een wedstrijd van
Romario geweest. Romario was weer 'een beetje moe'. Hij scoorde wel, maar
ik viel bijna in slaap bij deze oersaaie wedstrijd.
We hebben een fantastische tijd gehad in Rio. Na deze stad verlaten we
Zuid-Amerika.
4
januari '02
|
|